Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας
Στις 20 Μαρτίου κάθε έτους έχει οριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη ότι θα γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ευτυχίας. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε το 2012 μετά από πρόταση του Βασιλείου του Μπουτάν, μίας χώρας που, ήδη από το 1970, είχε αναγνωρίσει την αξία της εθνικής ευτυχίας έναντι του εθνικού εισοδήματος, και είχε θέσει τον περίφημο στόχο της «Ακαθάριστης Εθνικής Ευτυχίας» έναντι του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος.
Η θέσπιση της Παγκόσμιας Ημέρας Ευτυχίας από τα Ηνωμένα έθνη, έχει ως σκοπό να αναδείξει τη σημασία που έχει η ευτυχία και η ευεξία ως καθολικοί στόχοι στη ζωή των ανθρώπων, αλλά και ως στόχοι των πολιτικών αποφάσεων κάθε κράτους. Ακόμα, αναγνωρίζει την ανάγκη για μία πιο συμπεριληπτική, δίκαιη και ισορροπημένη προσέγγιση στην οικονομική πρόοδο που προάγει τη βιώσιμη ανάπτυξη, την εξάλειψη της φτώχειας, την ευτυχία και την ευημερία όλων των λαών.
Πώς μπορούμε να είμαστε ευτυχείς;
Τα τελευταία χρόνια, έχουν πραγματοποιηθεί εκατοντάδες έρευνες από σημαντικούς φορείς και Πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο, με στόχο την αναζήτηση των συστατικών στοιχείων που προάγουν την ανθρώπινη ευτυχία. Μερικά από αυτά, είναι τα εξής:
- Τουλάχιστον 7 λεπτά άσκησης την ημέρα: Έρευνες δείχνουν ότι λίγα μόνο λεπτά άσκησης την ημέρα, αρκούν για να αλλάξει όλη μας η διάθεση προς το καλύτερο!
- Ποιοτικός ύπνος: Το να κοιμόμαστε αρκετές ώρες και να ξεκουράζεται το σώμα και το μυαλό μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό για να διατηρούμε την καλή μας διάθεση.
- Ποιοτικός χρόνος με την οικογένεια και τα αγαπημένα πρόσωπα: Όσες δουλειές και αν έχουμε μέσα στη μέρα, είναι σημαντικό να βρίσκουμε λίγο χρόνο για την οικογένεια και τους φίλους μας. Ο χρόνος αυτός είναι πολύτιμος για την ψυχολογία μας!
- Δραστηριότητες εκτός σπιτιού: Η επαφή με τον ήλιο, τη φύση και τον καθαρό αέρα μπορεί μέσα σε λίγα μόλις λεπτά να μας καθαρίσει το μυαλό από άσχημες σκέψεις και να μας δώσει νέα ενέργεια για να συνεχίσουμε την ημέρα μας με χαμόγελο.
- Εθελοντισμός: Η εθελοντική προσφορά σε ανθρώπους και ζώα που έχουν ανάγκη έχει παρατηρηθεί ότι μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στο πόσο ευτυχισμένος είναι ένας άνθρωπος. Άλλωστε δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από το να γνωρίζεις ότι, χάρη σ’ εσένα, ένας άνθρωπος μπορεί και χαμογελάει!
- Εκδρομές και ταξίδια: Η οργάνωση ενός ταξιδιού, ή έστω μίας μικρής απόδρασης από την καθημερινότητα, φαίνεται να επηρεάζει ιδιαίτερα θετικά τη διάθεσή μας, αφού, όπως έχει παρατηρηθεί, είναι ικανή να μας κάνει χαρούμενους ακόμη και για ολόκληρες εβδομάδες πριν το προγραμματισμένο ταξίδι.
- Διαλογισμός: Η εξάσκηση του διαλογισμού μας βοηθά να έχουμε καθαρότερη σκέψη, απαλλαγμένη από άσχημα συναισθήματα και περιττές ανησυχίες. Ο καθημερινός διαλογισμός μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε ευτυχείς και να αναγνωρίζουμε ότι, όσο άσχημα και αν νιώθουμε μία δεδομένη στιγμή, το συναίσθημά μας αυτό θα είναι παροδικό και σύντομα θα είμαστε και πάλι ευτυχείς.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το πώς να είστε ευτυχείς, η επίσημη σελίδα της Παγκόσμιας Ημέρας Ευτυχίας είναι εδώ
Τι μας λένε οι ειδικοί για το πώς μπορούμε να αγγίξουμε την ευτυχία;
Ευτυχία και φαγητό
Η σημασία της λέξης ευτυχία καθώς και η συναισθηματική κατάσταση που τη συνοδεύει είναι προφανές ότι είναι ιδιαίτερη για τον καθένα από εμάς. Πέρα από το πώς ορίζουμε συλλογικά την ευτυχία σαν έννοια, σημασία έχει πως αυτό που χρειάζομαι εγώ για να βιώσω την ευτυχία είναι διαφορετικό και σαν ποιότητα και σαν ένταση από αυτό που χρειάζεται ο άλλος. Από ένα απλό χαμόγελο μέχρι τα οποιαδήποτε υλικά αγαθά, αυτά που κάνουν τον καθένα ευτυχισμένο δεν μπορούν να οριστούν μέσα σε αυστηρά όρια. Η ευτυχία είναι βίωμα και σαν τέτοιο υπόκειται σε διαφοροποιήσεις και αλλαγές ανάλογα με τον άνθρωπο, τη χρονική στιγμή και το πλαίσιο που συμβαίνει.
Ας έρθουμε όμως τώρα να μιλήσουμε για το φαγητό και τη σχέση του με την ευτυχία, ένα από τα βασικά δηλαδή απαιτούμενα για να τη βιώσει ο άνθρωπος.
Από τότε που αρχίσαμε να ζούμε σε ομάδες και να φτιάχνουμε κοινωνίες όπου θα μπορούσαμε να συμβιώσουμε, ένας βασικός πόλος έλξης ήταν το φαγητό.
Γύρω από το τζάκι (εστία) το κέντρο δηλαδή του σπιτιού μαζευόταν διαχρονικά και με αφορμή το φαγητό η οικογένεια για να έρθει κοντά και να βιώσει πλούσια συναισθήματα. Η φιλοξενία είναι συνδεμένη με το φαγητό (εστιάω -φιλοξενώ, εστιάτωρ-αυτός που φιλοξενεί). Με το φαγητό έχουν συνδεθεί οι γιορτές, τα πανηγύρια, οι επέτειοι, οι τελετές (γάμοι, βαφτίσια). Για να ευχηθούμε τσουγκρίζουμε ποτήρια, για να γιορτάσουμε κάνουμε τραπέζια, όταν κάνουμε επίσκεψη πάμε γλυκά.
Το φαγητό -εκτός των άλλων – είναι συνδεμένο και με όλα εκείνα τα τρυφερά συναισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι όταν νοιώθουν την ανάγκη να μοιραστούν, να σχετιστούν, να επικοινωνήσουν, να συνυπάρξουν. Κατά συνέπεια όταν, πολύ περισσότερο, μοιράζεσαι αυτό που εσένα σε κάνει να νοιώθεις όμορφα συναισθήματα – όπως το φαγητό – με ανθρώπους που δυσκολεύονται να το έχουν, αυτό από μόνο του σου δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα ικανοποίησης και ευφορίας.
Είναι γνωστό πως κάποιες τροφές επηρεάζουν περισσότερο από κάποιες άλλες τη διάθεση. Όσπρια, μπανάνες, ξηροί καρποί, σοκολάτα, καφές, τροφές πλούσιες σε ωμέγα3, είναι μερικές από αυτές που μπορούν υπό προυποθέσεις να το κάνουν. Όμως τη μεγαλύτερη σημασία κι από την ίδια τη τροφή, θεωρώ πως έχει το πλαίσιο που εμείς έχουμε φτιάξει και κατά συνέπεια ο ρόλος που της έχουμε δώσει να παίξει μέσα σε αυτό.
Αν κοιτάξουμε την αλήθεια της φράσης «είμαστε ό,τι τρώμε» από μια ευρύτερη οπτική γωνία θα δούμε ότι ίσως μεγαλύτερη σημασία να έχει η συναισθηματική κατάσταση που βρισκόμαστε όταν τρώμε παρά η ίδια η τροφή. Αν για παράδειγμα έχουμε μάθει στη ζωή μας να καταναλώνουμε τις στιγμές μας αντί να τις βιώνουμε, είναι πολύ φυσικό το ίδιο να κάνουμε και όταν τρώμε. Ένα επαναλαμβανόμενο δηλαδή μοτίβο που μας στερεί την ευκαιρία της απαραίτητης τελετουργίας του φαγητού και της συνακόλουθης απόλαυσής του.
Το να μπορώ αντίθετα, να τρώω συνειδητά αργά και χωρίς το άγχος χρονικών περιορισμών, μια τροφή που έχω φτιάξει ο ίδιος, δοκιμάζοντας νέες γεύσεις, μέσα σε ένα περιβάλλον αγάπης και ηρεμίας, με βάζει αυτόματα σε μια διαδικασία να συνδέω το φαγητό με όλα εκείνα που με κάνουν να νοιώθω και να είμαι πραγματικά ευτυχισμένος. Αποδοχή, αυτοεκτίμηση, γαλήνη, ικανοποίηση, φροντίδα, αυτοπεποίθηση είναι μερικά από τα συστατικά της καλύτερης συνταγής που μπορώ να φτιάξω για το καλύτερο φαγητό που μπορώ να έχω.
Είναι φυσικό να μην έχουμε οι άνθρωποι πάντα τις ιδανικές συνθήκες για να απολαύσουμε τη τροφή όπως ενδεχομένως θα θέλαμε. Ειδικά στις σημερινές δύσκολες στιγμές φόβου, ανασφάλειας και απομόνωσης που ζούμε όλοι, τέτοιες εικόνες ίσως να φαντάζουν εξωπραγματικές στους περισσότερους.
Όμως αντίθετα θεωρώ πως τώρα είναι η ευκαιρία να δει κάποιος τον εαυτό του και τη ζωή του κάτω από το πρίσμα της αλλαγής ,της ανανέωσης και της εξέλιξής του και σ αυτό το τομέα.
Ο περισσότερος χρόνος που περνάμε τώρα με τους δικούς μας ανθρώπους, πέρα από τις πρακτικές δυσκολίες που συνεπάγεται, είναι και μια αρχή, μια ευκαιρία για επαναξιολόγηση προτεραιοτήτων, επαναδιαπραγμάτευση ρόλων και επανακαθορισμό του σπιτιού και της οικογένειας σαν της εστίας των παλιών εκείνων χρόνων της τρυφερότητας, της αγάπης και της φροντίδας, στοιχείων συνδεμένων με τη διαδικασία και του φαγητού.
Η ευτυχία είναι προσωπική απόφαση και επιλογή και το φαγητό είναι εδώ για να μας θυμίζει ότι κάτω και από τις χειρότερες συνθήκες, αξίζουμε κάτι καλύτερο για μας και τους αγαπημένους μας.
Όπως είπε εξ άλλου και ο μεγάλος μας Ν. Καζαντζάκης :
«Για να ανέβεις στον ουρανό πρέπει να πάρεις φόρα από τον πάτο της κόλασης»
Κλης Θεόδωρος Οδοντίατρος και Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Δόκιμο μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής
