Στο The Foodies
μοιραζόμαστε
το πάθος
για υγιεινή
διατροφή,
vegan συνταγές,
μικρά μυστικά
ευεξίας
και πολλά ακόμα
για μια ζωή
γεμάτη γεύση

NEA
VIGANISMOS

Βιγκανισμός: Η ιστορία του κινήματος και η ταχεία ανάπτυξή του στην Ελλάδα

Βιγκανισμός: Τι είναι;

Με βάση τον επίσημο ορισμό, όπως μας τον δίνει η αγγλική Vegan Society, «βιγκανισμός είναι ένας τρόπος ζωής που στοχεύει στο να αποκλείσει, στο μέτρο του δυνατού και εφικτού, όλες τις μορφές εκμετάλλευσης αλλά και βίας απέναντι στα ζώα για την παραγωγή τροφίμων, ειδών ένδυσης, αλλά και για κάθε άλλο σκοπό».

Έτσι, γίνεται αισθητό ότι ο vegan τρόπος ζωής οδηγεί σε μία διατροφή χωρίς συστατικά που προέρχονται από ζώα, αλλά και ευρύτερα  στην αποφυγή κάθε προϊόντος ή υπηρεσίας που απαιτεί χρήση ζώων, όπως είναι ο πειραματισμός σε ζώα ή η χρήση ζώων για διασκέδαση.

Η ιστορία του βιγκανισμού:

Η χορτοφαγία σαν πρακτική υπάρχει εδώ και αιώνες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Παρόλα αυτά, οι χορτοφάγοι της Δύσης άρχισαν να οργανώνονται σε ενώσεις από τα μέσα του 19ου αιώνα, με στόχο την παύση της κακοποίησης και της θανάτωσης των ζώων. Με την ίδρυση της Vegetarian Society στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1847 η διάδοση της χορτοφαγίας (συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής χορτοφαγίας χωρίς τη χρήση ζωικών παραγώγων) έγινε όλο και πιο δημοφιλής.

Η Vegetarian Society, πέρα από τις υπόλοιπες δράσεις της, εξέδιδε και ένα περιοδικό με νέα και απόψεις, το οποίο έστελνε στα μέλη που είχαν συνδρομή. Όταν, όμως, το 1944 κάποια από τα μέλη της Vegetarian Society ζήτησαν να υπάρχει χωριστή ενότητα για την αποκλειστική χορτοφαγία (πιο συγκεκριμένα χορτοφαγία χωρίς γαλακτοκομικά προϊόντα) στο περιοδικό αυτό, και μετά την άρνηση εκ μέρους της οργάνωσης να κάνει αποδεκτό το αίτημά τους, τα μέλη αυτά προχώρησαν στην έκδοση χωριστού περιοδικού. Υπεύθυνος για την κίνηση αυτή ήταν ο Donald Watson, ο οποίος, μάλιστα, ονόμασε την περιοδική αυτή έκδοση «The Vegan News», εγκαινιάζοντας με τον τρόπο αυτό τον όρο «vegan». Η δημιουργία της λέξης προήλθε από τη σκέψη του ίδιου αλλά και της συντρόφου του, Dorothy Morgan, να πάρουν τα τρία πρώτα, αλλά και τα δύο τελευταία γράμματα από τη λέξη «vegetarian», και να κρατήσουν έτσι «την αρχή και το τέλος της χορτοφαγίας» όπως υποστήριξαν.

Στις αρχές πια του Νοεμβρίου του 1944 πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση από τα μέλη της νέας «Vegan Society», της οργάνωσης, δηλαδή που θα ένωνε όλους τους χορτοφάγους που ασπάζονταν την άποψη ότι η αποχή από το κρέας δεν είναι αρκετή, και πως ο αποκλεισμός όλων των προϊόντων ζωικής προέλευσης είναι απαραίτητος. Για το λόγο αυτό, θεσπίστηκε αργότερα ο εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας βιγκανισμού την 1η Νοέμβρη κάθε έτους, ενώ ο Νοέμβριος συνολικά θεωρείται παγκοσμίως ο μήνας του βιγκανισμού.

Ένα χρόνο αργότερα, το 1945, το «The Vegan News» μετονομάστηκε σε «The Vegan» και το 1948 πλέον απέκτησε και τον υπότιτλο «Υποστηρίζοντας έναν τρόπο ζωής χωρίς εκμετάλλευση». Με τον τρόπο αυτό, τα μέλη της Vegan Society έκαναν ρητή τη θέση τους ότι προωθούν έναν τρόπο ζωής που αποκλείει την εκμετάλλευση και το βασανισμό των ζώων συνολικά, και όχι μόνο στο κομμάτι της διατροφής.

Η συζήτηση και οι κινήσεις αυτές έθεσαν τη βάση για το βιγκανισμό, όπως τον κατανοούμε μέχρι και σήμερα. Αξίζει, λοιπόν, να τονίσουμε ότι, σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, ο βιγκανισμός δεν είναι απλώς ένας τρόπος διατροφής, αλλά ένας τρόπος ζωής, του οποίου η διατροφή αποτελεί ένα μονάχα ένα μέρος.

Ο βιγκανισμός σήμερα:

Από το 1944 μέχρι και σήμερα, έχουν αλλάξει πολλά σε σχέση με το βιγκανισμό. Οι άνθρωποι που υιοθετούν αυτό τον τρόπο ζωής αυξάνονται με όλο και πιο γοργούς ρυθμούς, ενώ παράλληλα οι εταιρείες κάθε είδους δημιουργούν vegan προϊόντα για να αντικαταστήσουν την παραδοσιακή χρήση ζωικών σε κάθε τομέα. Από vegan καθαριστικά, καλλυντικά και παπούτσια, μέχρι υποκατάστατα κρέατος, γαλακτοκομικών και αυγών, δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα που να μην υπάρχει πλέον στη vegan εκδοχή του! Πέρα από τη σταδιακή ίδρυση χιλιάδων μικρών και μεγάλων αποκλειστικά vegan εταιρειών, δεν είναι λίγες και οι κτηνοτροφικές βιομηχανίες που στρέφονται στην καινοτομία για τη δημιουργία εναλλακτικών φυτικών προϊόντων.

Μάθετε τα πάντα για τα vegan καθαριστικά εδώ

Μάθετε τα πάντα για τα vegan καλλυντικά εδώ

Μάθετε τα πάντα για τα vegan υποκατάστατα κρέατος εδώ

Μάθετε τα πάντα για τα vegan υποκατάστατα τυριού εδώ

Μάθετε πώς μπορείτε να αντικαταστήσετε τα αυγά σε μία vegan διατροφή εδώ

Μάθετε τα πάντα για τα vegan δερμάτινα είδη εδώ

Ακόμα, όπως βλέπουμε και από μία απλή αναζήτηση στο Google Trends, η αναζήτηση του όρου «vegan» παγκοσμίως, από το 2004 που υπάρχει η υπηρεσία αυτή, είναι όλο και πιο συχνή, δείτε εδώ. Επίσης, κάθε χρόνο δημιουργούνται όλο και περισσότερα ντοκιμαντέρ για το βιγκανισμό και τα δικαιώματα των ζώων, τα οποία έχουν ιδιαίτερα μεγάλη επίδραση στο κοινό. Δείτε ποια vegan ντοκιμαντέρ δεν πρέπει με τίποτα να χάσετε εδώ

Ο αριθμός των vegan παγκοσμίως δεν είναι γνωστός, παρόλα αυτά, η ραγδαία αύξηση γίνεται αισθητή σε κάθε έρευνα που πραγματοποιείται σχετικά. Για παράδειγμα, μία έρευνα του 2017 στις Η.Π.Α. δείχνει άνοδο της τάξεως του 600% από το 2014, με τους vegan της Αμερικής να φτάνουν το 6% του πληθυσμού της χώρας από 1% που ήταν τρία χρόνια πριν. Δείτε περισσότερα εδώ

Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2017 σχεδιάστηκε η επίσημη σημαία του βιγκανισμού, μετά από πρωτοβουλία ακτιβιστών και ομάδων από όλο τον κόσμο. Η vegan σημαία σχεδιάστηκε από τον vegan γραφίστα και ακτιβιστή Gad Hakimi. Μάθετε περισσότερα για τη σημαία εδώ

Ο βιγκανισμός στην Ελλάδα:

Σε σχέση με την άνοδο του βιγκανισμού παγκοσμίως, η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση, αφού οι vegans αλλά και οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για αυτό τον τρόπο ζωής (χορτοφάγοι και flexitarians), αυξάνονται στην Ελλάδα με γοργούς ρυθμούς. Η χορτοφαγική διατροφή, ο υγιεινός τρόπος ζωής, η προστασία του περιβάλλοντος αλλά και τα δικαιώματα των ζώων φαίνεται να απασχολούν χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότερα άτομα. Αυτό αποδεικνύεται από την ενεργό συμμετοχή που παρατηρείται στις διάφορες σχετικές ομάδες, δίκτυα και δράσεις.

Πιο συγκεκριμένα, βλέπουμε ότι το μεγαλύτερο ελληνικό vegan facebook group, το «Vegans in Greece», αριθμεί πλέον 16.175 μέλη ενώ η μεγαλύτερη ελληνική vegan facebook page, το «Greek Vegans», έχει 66.000 ακόλουθους.

Ακόμα, τα vegan και χορτοφαγικά εστιατόρια αυξάνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, με τα vegan να φτάνουν τα 31 σε όλη τη χώρα, και τα χορτοφαγικά τα 43 (θα βρείτε αναλυτικά όλα τα vegan και χορτοφαγικά εστιατόρια στους χορτοφαγικούς οδηγούς εστιατορίων HappyCow.net εδώ και Vegan Guide Greece, εδώ

Τέλος, η άνοδος αυτή φαίνεται και από την επισκεψιμότητα του Vegan Life Festival της Αθήνας, του πρώτου vegan φεστιβάλ της χώρας, στο οποίο παρευρέθηκαν 6.500 άτομα το 2016 (σε μία ημέρα), 12.500 άτομα το 2017 (σε μία ημέρα), 18.000 άτομα το 2018 (σε μία ημέρα) και 35.000 άτομα το 2019, γεγονός που το κατέστησε πλέον το μεγαλύτερο vegan festival της Ευρώπης.

Όπως φαίνεται από τα στατιστικά όλων των vegan ομάδων αλλά και σελίδων στα κοινωνικά δίκτυα, η συντριπτική πλειοψηφία των ενεργών vegan αλλά και των χορτοφάγων στη χώρα μας είναι γυναίκες (με ποσοστό που ξεπερνά το 70%). Το ποσοστό αυτό επιβεβαιώνεται και από την πρώτη vegan έρευνα που πραγματοποίησε η ομάδα Vegan22 Greece το 2019 με τη συμμετοχή 771 ατόμων. Δείτε περισσότερα εδώ

Ακτιβιστικές ομάδες και οργανώσεις στην Ελλάδα:

  • Μη Κερδοσκοπικός Φορέας «Vegan Life Festival»: διοργανώνει vegan φεστιβάλ σε τρεις πόλεις: Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Χανιά. Μάθετε περισσότερα, εδώ: www.veganlife.gr
  • Vegan22 Greece: έχει σαν στόχο την υποστήριξη και καθοδήγηση όσων θέλουν να γίνουν vegan μέσα από ένα πρόγραμμα 22 ημέρων. Μάθετε, εδώ: vegan22greece.gr .
  • Μη κερδοσκοπικός φορέας «Apromisetoanimals».για την προώθηση του βιγκανισμού στην Ελλάδα, από την Εριέττα Κούρκουλου Λάτση και την ομάδα της. Μάθετε περισσότερα εδώ.
  • Ακτιβιστική ομάδα Liberanimal
  • Ακτιβιστική ομάδα TruthPill

Τέλος, κάτι ακόμα που αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι στη χώρα μας λειτουργεί από το 2020 το Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) Ζώα: Ηθική, Δίκαιο, Ευζωία, το οποίο διοργανώνεται από το Τμήμα Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ και το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ με την υποστήριξη του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ και των Επιστημονικών Ινστιτούτων. Μάθετε περισσότερα εδώ.

Περισσότερα νέα