Η 24η Δεκεμβρίου είναι η σημαντικότερη ημέρα της περιόδου των Χριστουγέννων. Οι εορτασμοί αρχίζουν το μεσημέρι, οπότε σύμφωνα με τη μεσαιωνική παράδοση η ειρήνη των Χριστουγέννων καλείται να ξεπροβάλει με κάθε επισημότητα στη πόλη «Turku» της Φινλανδίας.
Τα κεριά και τα εποχικά φυτά διακόσμησης όπως το “Αλεξανδριανό” δημιουργούν τη κατάλληλη ατμόσφαιρα για τον εορτασμό των Χριστουγέννων σε οικογενειακό πάντα περιβάλλον.
Οι Φινλανδοί κάνουν γενική καθαριότητα πριν από τα Χριστούγεννα και προετοιμάζουν ιδιαίτερα εδέσματα για τη γιορτινή περίοδο. Μια δέσμη από ξηρούς καρπούς, δημητριακά και σπόρους, δένεται σε ένα στύλο στον κήπο για να τρέφονται τα πουλιά. Οι άνθρωποι κόβουν έλατα ή τα αγοράζουν με σκοπό να τα στολίσουν πριν την παραμονή των Χριστουγέννων. Το “χριστουγεννιάτικο δέντρο” είναι παραδοσιακά διακοσμημένο με κεριά που λάμπουν, μήλα και άλλα φρούτα, καραμέλες, σημαιάκια, βαμβάκι και πούλιες. Προστίθενται επίσης διάφορα μπιχλιμπίδια, όπως αστέρια και μπάλες. Τα κεριά δεν χρησιμοποιούνται πλέον και έχουν αντικατασταθεί με λαμπάκια. Ένα αστέρι που συμβολίζει το αστέρι της Βηθλεέμ τοποθετείται στην κορυφή του δέντρου. Λίγο πριν από την έναρξη των εορταστικών εκδηλώσεων των Χριστουγέννων, οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν ένα ατμόλουτρο (σάουνα). Η παράδοση αυτή είναι πολύ παλιά, σε αντίθεση με τις συνηθισμένες μέρες, όπου κάποιος θα έκανε ατμόλουτρο το βράδυ, την παραμονή των Χριστουγέννων γίνεται πριν την ανατολή του ήλιου. Η παράδοση αυτή είναι βασισμένη σε μία αντίληψη που υπήρχε πριν από τον 20ο αιώνα, κατά την οποία τα πνεύματα των νεκρών επέστρεφαν και έκαναν ατμόλουτρο.
Από τον μεσαίωνα την περίοδο αυτή γιορτάζεται η Διακήρυξη της Ειρήνης των Χριστουγέννων, μία παράδοση που γιορτάζεται ανελλιπώς κάθε χρόνο, εκτός από το 1939 που δεν εορτάστηκε εξαιτίας του πολέμου Φινλανδίας-Ρωσίας. Αυτό είναι ένα έθιμο σε πολλές κωμοπόλεις και μεγαλουπόλεις. Η πιο διάσημη απ’ αυτές τις διακηρύξεις γίνεται στην παλιά σπουδαία πλατεία που ονομάζεται Old Great Square στην πόλη Turku, πρώην πρωτεύουσα της Φινλανδίας. Από εκεί γίνεται ζωντανή αναμετάδοση στο Φινλανδικό ραδιόφωνο (από το 1935) και στην τηλεόραση. Η τελετή διακήρυξης ξεκινάει με τον ύμνο ”Jumala ompi linnamme” (στα Αγγλικά: Martin Luther’s A Mighty Fortress Is Our God) και συνεχίζεται με τη Διακήρυξη της Χριστουγεννιάτικης Ειρήνης, η οποία διαβάζεται από μια περγαμηνή.
Η τελετή τελειώνει με τρομπέτες που παίζουν τον φινλανδικό εθνικό ύμνο «Maamme and Potilaister marssi» με τα πλήθη να τραγουδάνε όταν η μπάντα παίζει. Στις μέρες μας, διακηρύσσεται επίσης η Χριστουγεννιάτικη Ειρήνη για τα ζώα του δάσους και έτσι σταματά το κυνήγι κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων σε πολλές πόλεις και δήμους.
Στη συνέχεια, ντύνονται με καθαρά ρούχα για το δείπνο των Χριστουγέννων το οποίο συνήθως σερβίρεται μεταξύ 5-7 μ.μ. ή πιο παραδοσιακά με την εμφάνιση του πρώτου αστεριού στον ουρανό. Το πιο παραδοσιακό φαγητό του φινλανδικού χριστουγεννιάτικου δείπνου είναι το χοιρινό ή το ψητό γουρουνόπουλο και εναλλακτικά η γαλοπούλα. Υπάρχουν πολλές χορτοφαγικές επιλογές που μπορούν να αντικαταστήσουν το κλασικό δείπνο, όπως θα δούμε παρακάτω. Δημοφιλή είναι επίσης πολλά είδη μαγειρευτών φαγητών. Άλλα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα πιάτα περιλαμβάνουν βραστό μπακαλιάρο και σερβίρεται με ρέγκα, τουρσί και λαχανικά. Τα πιο δημοφιλή επιδόρπια είναι μαρμελάδες από δαμάσκηνα, σούπες φρούτων, κουάκερ ρυζιού με κανέλα, ζάχαρη και κρύο γάλα. Παρακάτω, σας παραθέτουμε μερικά παραδοσιακά γεύματα.
Για την ιστορία, να σας αναφέρουμε ότι παραδοσιακά η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήμη των νεκρών και μια επίσκεψη στο νεκροταφείο την παραμονή των Χριστουγέννων αποτελεί πατροπαράδοτο έθιμο. Κατά τη διάρκεια εκείνης της νύχτας τα καλυμμένα από χιόνι νεκροταφεία μετατρέπονται σε εντυπωσιακές φωτεινές θάλασσες από κεριά.
Παραδοσιακά Φινλανδικά γεύματα
- Παραδοσιακό χωριάτικο ψωμί σικάλεως: η συνταγή περιλαμβάνει νερό, προζύμι, αλάτι και αλεύρι σικάλεως. Υπάρχει η επιλογή να προστεθεί και μαγιά. Το παραδοσιακό φινλανδικό ψωμί είναι μια ιστορία μίας φτωχής χώρας, καθώς παλαιότερα υπήρχαν ελάχιστα διαθέσιμα υλικά στη Φινλανδία.
- Παραδοσιακά Καρελιανά πιτάκια (Karjalanpiirakka): φτιάχνονται από ψιλό αλεύρι σικάλεως με γέμιση από ρύζι και σερβίρονται με βατόμουρα, μαρμελάδα από άγρια μούρα και συνοδεύεται με καφέ.
- Βαλτική ρέγκα στη γάστρα: περιλαμβάνει καπνιστή ρέγκα, μακαρόνια (πένες), βούτυρο, ψωμί και γάλα. Ο τρόπος που τοποθετούνται είναι μια στρώση μακαρόνια από κάτω, μια στρώση ψαριού στη μέση και μια στρώση μακαρόνια από πάνω. Με τη μείξη των υλικών βγαίνει ένα ελαφρύ και τραγανό αποτέλεσμα.
- Ρολό από φασόλια με κάστανα και σύκα: Ρολό από φακές με γλυκόξινη γέμιση από κάστανο και σύκα. Ένα vegan πιάτο αντίστοιχο του κλασικού παραδοσιακού φινλανδικού γεύματος που σερβίρεται τα Χριστούγεννα.
- Φινλανδικά αρτοσκευάσματα Runeberg: έχουν πάρει το όνομα τους από τον εθνικό ποιητή της Φινλανδίας Johan Runeberg, ο οποίος λεγόταν ότι τα έτρωγε καθημερινά για πρωινό. Είναι γεμισμένα και επικαλυμμένα με μαρμελάδα φραμπουάζ. Παρά τη φήμη τους πωλούνται στη Φινλανδία για ένα μικρό χρονικό διάστημα, μεταξύ της Πρωτοχρονιάς και της Ημέρας του Runeberg, στις 5 Φεβρουαρίοου.
- Μούρα ή τσάι σε παραδοσιακές κούπες kuksa: παραδοσιακές ξύλινες φινλανδικές κούπες, στις οποίες σερβίρονται διάφορα ροφήματα ή μούρα. Η kuska είναι μια κούπα που έχει σχεδόν ιερό στάτους μεταξύ παραδοσιακών ορειβατών. Λέγεται ότι κάθε άνθρωπος της φύσης που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να κατασκευάσει τη kuska του μόνος του και το μόνο αποδεκτό υλικό για την κούπα είναι το ξύλο σημύδας.
- Καφές με μανιτάρι chaga: ο κλασικός καφές, στον οποίο προστίθεται σκόνη από μανιτάρια chaga, τα οποία προσφέρουν τρομερά οφέλη για την υγεία. Τα συγκεκριμένα μανιτάρια είναι αντιοξειδωτικά και η γήινη γεύση τους ταιριάζει απόλυτα με τη γεύση του καφέ (ή της σοκολάτας).
- Ρολά κανέλας και καρδάμου: τα κλασικά cinnamon rolls, τα οποία είναι από ζύμη ψωμιού που φτιάχνεται λίγο πιο γλυκιά, γάλα, αυγά αλεύρι και προζύμι και ύστερα προστίθεται η ζάχαρη και η κανέλα. Μια παραλλαγή είναι η ίδια συνταγή αλλά με κάρδαμο.
- Βότκα: παραδοσιακή Φινλανδική βότκα (Koskenkorva)
Συνταγές
Παρακάτω σας παραθέτουμε τρια vegan πιάτα που μπορείτε να δημιουργήσετε, τα οποία αντιστοιχούν σε παραδοσιακές φινλανδικές χριστουγεννιάτικες συνταγές. Τις συνταγές μας προσφέρει ο Φινλανδός Vegan Cef Esco Essence!
Ρολό απο φασόλια με γλυκόξινη γέμιση απο κάστανα και σύκα
Παραδοσιακές πατάτες υπό ζύμωση στη γάστρα
Πηγές
