Κάθε χρόνο, η σύγχρονη εμπορική αλιεία αλιεύει περισσότερα από 32 εκατομμύρια τόνους αλιευμάτων κάθε χρόνο, δηλαδή περισσότερο από το συνολικό βάρος 320 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτό το ανησυχητικό γεγονός προέρχεται από μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, ένα περιοδικό με επιστημονικά δημοσιεύματα ανοιχτής πρόσβασης. Η μελέτη υπογραμμίζει πώς η αλιεία σε περισσότερες από 200 χώρες απειλεί σοβαρά τον πληθυσμό των ψαριών αλλά και τον πλανήτη.
Εκτός από τη χρήση ηχοεντοπιστικού σύστηματος sonar, τα σύγχρονα αλιευτικά πλοία χρησιμοποιούν διάφορες ανεύθυνες πρακτικές υπεραλίευσης, όπως δίχτυα τράτας, παρασυρόμενα δίχτυα, παραγάδια, μια ενιαία γραμμή αλιείας με πολλά άγκιστρα και άλλες ανεύθυνες τακτικές. Βασικά, αυτό συμβαίνει όταν αλιεύονται περισσότερα ψάρια από όσα μπορούν να αντικατασταθούν μέσω της φυσικής αναπαραγωγής. Η υπεραλίευση έχει αναφερθεί από τις αρχές του 1800 και είναι πια καταστροφική από τον 20ό αιώνα.
Οι θαλάσσιοι βιολόγοι αναφέρουν ότι στα μέσα του 20ού αιώνα, οι προσπάθειες αύξησης της αφθονίας τροφών πλούσιων σε πρωτεΐνες οδήγησαν σε απότομη αύξηση της αλιείας. Οι καταναλωτές σύντομα συνήθισαν να έχουν πρόσβαση σε μια ποικιλία διαφόρων ειδών ψαριών σε προσιτές τιμές. Ωστόσο, η προσιτή τιμή για τους καταναλωτές επιφέρει μεγάλο κόστος στους ωκεανούς.
Γιατί αυτό μας ενδιαφέρει;
Από τον Ιούλιο του 2017, η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) απαριθμεί 455 είδη ψαριών που απειλούνται με εξαφάνιση, συμπεριλαμβανομένων 87 που χαρακτηρίζονται ως πιθανώς εξαφανισμένα. Όσο λιγότερα ψάρια στον ωκεανό, τόσο λιγότερο φαγητό έχουν τα μεγαλύτερα θαλάσσια ζώα, κάτι που οδηγεί σε θαλάσσια ανισορροπία. Από την άλλη πλευρά, μπαίνουν στο στόχαστρο διάφορα είδη-θηρευτές όπως ο τόνος και ο ροφός, κάτι που δημιουργεί αφθονία σε μικρότερα θαλάσσια είδη, διαταράσσοντας έτσι την ισορροπία στο θαλάσσιο περιβάλλον. Με την υπεραλίευση πιάνονται κατά λάθος και άλλα αλιεύματα, με αποτέλεσμα την άσκοπη απώλεια δισεκατομμυρίων ψαριών, μαζί με θαλάσσιες χελώνες, φάλαινες, δελφίνια, θαλάσσια πτηνά και άλλα είδη. Πολλά από αυτά απλώς ρίχνονται πίσω στον ωκεανό νεκρά. Ο συνολικός αριθμός τέτοιων «ανεπιθύμητων» ψαριών είναι 7.300.000 τόνοι ετησίως, σχεδόν το 10% όλων των ψαριών που αλιεύονται στους ωκεανούς.
Εκτός από αυτό, τα περισσότερα από αυτά τα είδη αλιεύονται με μια εμπορική τεχνική που ονομάζεται τράτα βυθού, μια μέθοδος που είναι γνωστό ότι βλάπτει εκτενώς τον βυθό, συμπεριλαμβανομένων των κοραλλιών του ωκεανού. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι πολύ σημαντικοί για τη ζωή των ωκεανών και, όταν χτυπηθούν, είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθεί η ζημιά. Σε ελεγχόμενες ποσότητες, τα φύκια είναι επίσης πολύ σημαντικά, καθώς βοηθούν τη θαλάσσια ζωή να ανθίσει. Εάν επιτραπεί όμως να αναπτυχθούν κατά βούληση, αυτό μπορεί να επηρεάσει τα ψάρια, τους κοραλλιογενείς υφάλους και πολλά άλλα, οδηγώντας σε σοβαρές ζημιές.
Διαρροές πετρελαίου και υγρών, χημικά και στερεά στοιχεία που απορρίπτονται στο νερό από αλιευτικά σκάφη και μηχανότρατες βλάπτουν επανειλημμένα τη θαλάσσια ζωή και αυξάνουν τη ρύπανση των υδάτων. Το National Geographic αναφέρει: «Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2006 στο περιοδικό Science προέβλεψε ότι εάν η αλιεία συνεχίσει με αυτόν τον ρυθμό, όλη η παγκόσμια αλιεία θα έχει καταρρεύσει μέχρι το 2048».
Τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;
Εάν θέλετε να σώσουμε τη θαλάσσια άγρια ζωή, οι διατροφικές μας επιλογές είναι το κλειδί. Αν μειώσουμε την κατανάλωση θαλασσινών ή σκεφτούμε να τα αφαιρέσουμε από την διατροφή μας εντελώς, μπορεί έτσι να μειωθεί και η ζήτηση για το εμπορικό ψάρεμα. Όπως λέει ο καπετάνιος Paul Watson, δεν υπάρχουν βιώσιμα θαλασσινά σε έναν ωκεανό που πεθαίνει. Σύμφωνα με το Counting Animals, ένα άτομο που επιλέγει να κάνει χορτοφαγική διατροφή μπορεί να σώσει πάνω από 225 ψάρια και 151 οστρακοειδή ετησίως. Εάν περίπου 150.000.000 άτομα έβγαζαν τα θαλασσινά από τη διατροφή τους, αυτό θα σήμαινε ότι περίπου 33.750.000.000 ψάρια θα έμεναν στον ωκεανό κάθε χρόνο.
Μπορείτε να κάνετε τη διαφορά με το να παραμείνετε ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι σε ό,τι αφορά την υπεραλίευση. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε φυτικά προϊόντα θάλασσας που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εμπορικό αποκλεισμό των θαλασσινών στο σύνολό τους. Ακόμη και οι ελάχιστες αλλαγές μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο. Ας συνεργαστούμε και ας καταπολεμήσουμε αυτό το ζήτημα προτού να είναι πολύ αργά!
